« Quel homme cet empereur ! »

 

 

Statura fuit procerus, forma comptus, flexo ad pectinem capillo, promissa barba,

 

ut uulnera, quae in facie naturalia erant, tegeret,

 

habitudine robusta.

 

Equitauit ambulauitque plurimum armisque et pilo se semper exercuit. 

 

Venatus frequentissime leonem manu sua occidit.

 

 Tiburtinam uillam mire exaedificauit,

 

ita ut in ea et prouinciarum et locorum celeberrima nomina inscriberet,

 

uelut Lycium, Academian, Prytanium, Canopum, Poecilen, Tempe uocaret.

 

 

Aelius Spartianus, Histoire Auguste, Vie d’Hadrien, XXVI, 1-5

Vocabulaire :

 

  • stătūra, ae, f. : taille
  • sŭm, es, esse, fui : être
  • prōcērus, a, um : grande
  • forma, ae, f. : forme, beauté
  • comptus, a, um : séduisant
  • flecto, is, ere, flexi, flexum : courber
  • ăd, prép. + acc. : au
  • pecten,inis,m : peigne
  • căpillus, i, m. : cheveu
  • prōmissus, a, um : qu'on a laissé pousser
  • barba, ae, f. : barbe
  • ŭt, conj. sub. + subj : pour que
  • vulnus, ĕris, n. : blessure
  • quī, quae, quod : qui
  • ĭn, prép. + acc. ou + abl. : sur
  • făcĭes, ei, f. :  visage
  • nātūrālis, e : de naissance
  • tĕgo, is, ere, texi, tectum : couvrir
  • habitodo,inis, f : la constitution
  • rōbustus, a, um : solide
  • ĕquĭto, as, are : faire des courses à cheval
  • ambŭlo, a, are : se promener
  • plūrĭmum, adv. : beaucoup
  • arma, orum, n. pl. : les armes
  • pīlus, i, m. : poil
  • sē, sui, pron. réfl. : se
  • semper, adv. : toujours
  • exercĕo, es, ere, cui, citum : s’exercer
  • vēnātus, us, m. : la chasse
  • frĕquenter, adv. : fréquemment
  • lĕo, onis, m. : lion
  • mănŭs, us, f. : main
  • sŭus, a, um : adj. : son, sa
  • occĭdo, is, ere, occidi, occisum : tuer
  • Tiburnam : de Tibur
  • villa, ae, f. : maison de campagne
  • mīrē, adv. : étonnamment
  • aedifico,as,are, avi,atum : faire construire
  • ĕo, is, ire, iui, itum : aller
  • ¶ ita ... ut : subj : de telle sorte que
  • in ea : dans celle-ci
  • prōvincĭa, ae, f. : la province
  • locus,i,m : lieu
  • cĕlĕber, bris, bre : très célèbre
  • nōmĕn, inis, n. : nom
  • inscrībo, is, ere, scripsi, scriptum : faire inscrire
  • vĕlŭt, inv. : comme si
  • Lycium, Academian, Prytanium, Canopum, Poecilen, Tempe : Le Lycée, l’Académie, le Prytanée, le Canope, le Poecile et Tempé
  • vŏco, as, are : appeler

Version à distribuer aux élèves ci-jointe en lien :

Version Quel homme cet empereur !

Texte d'aide à la traduction de cette version ci-joint en lien :

Texte d'aide à la traduction pour Hadrien


Texte d’aide à la traduction en binômes après analyse collective en classe :

 

Code couleurs :


- Verbes conjugués en rouge

- COD en bleu

- Adverbes en vert

 

Statura fuit procerus,


forma comptus,


flexo (ad pectinem) capillo,


promissa barba,


ut uulnera, (quae (in facie) naturalia errant), tegeret,


habitudine robusta.


Equitauit ambulauitque plurimum


(armisque et pilo) se semper exercuit.


Venatus frequentissime leonem (manu sua) occidit. (…)


Tiburtinam uillam mire exaedificauit,


ita ut in ea ((et prouinciarum et locorum) celeberrima nomina) inscriberet,


uelut Lycium, Academian, Prytanium, Canopum, Poecilen, Tempe uocaret